سوالی در مورد قبول قطعنامه 598

 

 امام خمینی(ره) در مورد پیشنهادهای صلح و قطعنامه های شورای امنیت چه مواضعی داشتند و چه برخوردهایی را توصیه می کردند ؟  

باید توجه داشت که از اولین روزهای تهاجم عراق به ایران تا سال 1366 که قطعنامه 598 به تصویب شورای امنیت سازمان ملل رسید ، هیچ گاه و از هیچ سازمان و کشوری پیشنهادی که متضمن صلح باشد ارائه نشد . تا زمانی که عراق بخش هایی از خاک جمهوری اسلامی را در تصرف داشت پیشنهادها تنها در حد آتش بس و مذاکره بود و این امکان برای عراق وجود داشت تا با بهره گیری از برتری نظامی و امتیازی که به دلیل پیشروی در خاک ایران به دست آورده بود ، به اغراض سیاسی خود دست یابد . در مرحله بعد هنگامی که ایران توانست با همت فرماندهان و رزمندگان به برتری های عراق پایان بخشد و سرزمین های تصرف شده را در عملیات های فتح المبین و بیت المقدس را آزاد کند ، محور پیشنهادها تغییر کرد و موضوع آتش بس و عقب نشینی به مرزها و سپس آغاز مذاکرات صلح مطرح شد و این به معنای از بین بردن برتری های نظامی ایران و امتیازهای سیاسی برای مذاکرات صلح بود . در این حال اولین موضع امام خمینی (ره) در قبال هر نوع پیشنهاد آتش بس ، شناخت متجاوز و پرداخت غرامت بود . ایشان در دیار با حبیب شطی دبیر کل کنفرانس اسلامی در 28 مرداد 1359 ئدرباره متجاوز بودن عراق فرمودند : «دولت ها اگر چنانچه می خواهند عملی بکنند و صلح و صفا باشد باید آن کسی را که مهاجم بوده و بغی کرده است و هجوم کرده است با او قتال کنند تا اینکه برگردد به امر خدا و برگشتن به امر خدا ، این نیست که از کشور ما بیرون برود بلکه بایاد خسارات مالی ایران را جبران کند... ما با کس دعوا نداریم ، لکن خسارت ایران و عراق را مطالبه می کنیم .» امام خمینی(ره) تا پایان جنگ بر این موضع تأکید داشتند . در سال 1365 نیز این موضع با بیان دیگری طرح شد و امام حتی آتش بس را پذیرفتند ولی به شرطی که مسئله متجاوز مشخص شود . آقای محمد جواد لاریجانی قائم مقام وزارت خارجه در سال های جنگ در این باره چنین توضیح می دهد : علی رغم تجاوز ارتش عراق -که ایران قربانی اصل این اقدام بود- دولت این کشور با مانورهای سیاسی و حمایت رسانه های غربی به دروغ صلح طلب معرفی می شد. حدود دو سه سال قبل از پایان درگیری ها در جمع آیت الله خامنه ای و آقای هاشمی و اینجانب (دکتر لاریجانی) مسئله ای برای خروج از موضع انفعالی طرح شد و این در شرایطی بود که قسمت هایی از خاک عراق در تصرف جمهوری اسلامی ایران بود . نتیجه این نشست آن شد بود که ایران پیشنهادهایی را که جوامع بین المللی برای آتش بس ارائه می دهند رد نکند . این موضوع خدمت امام مطرح شد و امام فرمودند : «آتش بس ضروری است منتها باید مسئله مشخص شود و آن اینکه مسئول تجاوز معرفی شود . ما اصلاً غیر از این واقعیت چیزی نمی خواهیم ، ما می خواهیم معلوم شود که چه کسی به ایران تجاوز کرده است ، بعد از آن ما آتش بس را قبول می کنیم ، آتش بس که بد نیست .»

منبع : روایت حماسه